علت کم شدن روغن موتور چیست؟

روغن موتور خودرو یا همان روغن ماشین یک ترکیب ضد جوش، ضد کف، ضد اکسید و ضد زنگ است. همچنین عملکردهای دیگری از جمله خنک کردن موتور خودرو و جلوگیری از نفوذ آب دارد. استفاده از روغن خودرو یکی از روش‌های مؤثر در جلوگیری از ساییدگی بین قطعات و کاهش صدای آن‌هاست. در صورتی که از روغن ماشین نامرغوب استفاده شود و یا میزان آن در خودرو کاهش یابد، قطعات به دلیل افزایش اصطکاک، سریعتر دچار فرسودگی خواهند شد. بنابراین، کم شدن روغن ماشین از مواردی است می‌تواند دغدغه بسیاری از صاحبان خودرو باشد. در این مقاله به بررسی علائم کم بودن روغن موتور و دلیل کم شدن روغن ماشین می‌پردازیم تا بسیاری از ابهامات در این باره را پاسخ دهیم. در صورت علاقمندی به یادگیری مکانیک خودرو توصیه می‌کنیم که در دوره آموزش مکانیک خودرو آموزشگاه فنی ثبت نام و شرکت نمایید.

دلایل مصرف طبیعی روغن موتور چیست؟

همان‌ طور که می دانید کم شدن روغن موتور به عوامل مختلفی بستگی دارد اما روغن موتور ممکن است در زمان رانندگی به مقدار زیادی کاهش پیدا کند که تا حدودی طبیعی می باشد. دلایل زیادی برای کم شدن روغن موتور در اندازه طبیعی وجود دارد که می توان به مهم ترین عوامل آن اشاره کرد مانند:

طراحی موتور در خودروها

بعد از احتراق سوخت در محفظه درون موتور معمولا پیستون‌ها درون سیلندر شروع به حرکت رفت و برگشتی کرده، و به این ترتیب خودرو شما حرکت می‌کند بنابراین طراحی موتور ماشین به نحوی است که مقداری از روغن در سطح داخلی پیستون ماشین همیشه باقی بماند تا از سایش آن با بدنه سیلندر اجتناب نماید، بنابراین مقداری از سطح روغن موتور کم خواهد شد که طبیعی می باشد اما این میزان معمولا با توجه به مدل خودرو متفاوت می باشد و مقدار دقیق آن معمولا در دفترچه راهنمای ماشین ذکر شده است.

نحوه رانندگی

هر چه قدر که در زمان رانندگی دور موتور خودرو خود را بالاتر ببرید، مصرف روغن در موتور خودرو نیز افزایش پیدا خواهد کرد و می توان گفت که رانندگی با دور موتور بالا، باعث فشار زیاد بر آب‌ بندها و واشرها شده و مصرف روغن را بسیار افزایش می دهد و آن را بالا می برد. معمولا در خودروهای امروزی به دلیل نوع طراحی و عملکرد، دور موتور بالاتر بوده و سطح روغن سریع ‌تر کاهش پیدا می کند.

7 علت کم شدن ناگهانی روغن موتور

اگر روغن موتور بیش از حالت نرمال کم شود، باید به دنبال علت‌های ایجاد کننده و رفع آن باشید. برای تشخیص کاهش بیش از حد روغن موتور باید برخی از علائم و نشانه‌های آن را بدانید و در صورت بروز هر یک از این موارد، برای عیب یابی آن اقدام نمایید.

1- استفاده از روغن موتور نامرغوب

یکی از علائم روغن موتور مناسب، کم شدن میزان آن است؛ به گونه ای که به یکی از روش‌های تشخیص روغن موتور مرغوب تبدیل شده است. در صورتی که پس از اضافه کردن روغن موتور به خودرو، پس از مدتی استفاده از خودرو، از حجم روغن موتور اصلاً کاسته نشده باشد، یعنی روغن غیراستاندارد و نامرغوب است.

همچنین در صورتی که روغن موتور از کیفیت مناسبی برخوردار نباشد، نیز ممکن است موجب مصرف بیشتر روغن شود. بنابراین، مصرف نشدن روغن موتور و یا مصرف شدن بیش از حد آن از نشانه‌های مهم روغن غیراستاندارد است.

همانطور که کم نشدن میزان روغن موتور موضوع مهمی است، بیش از حد کم شدن آن نیز نگران کننده است. می‌توان گفت که مقدار مجاز کم شدن روغن موتور در هر خودرو متفاوت است اما به طور کلی برای هر 1000 کیلومتر، کاهش روغن ماشین در حدود 2/1 تا 2/5 لیتر کاملاً عادی می‌باشد.

روغن موتور مناسب علائم ظاهری خاصی دارد؛ از جمله روشن بودن رنگ روغن و ویسکوزیته متفاوت نسبت به روغن نامرغوب.

استفاده از روغن موتور نامناسب علاوه بر کاهش سریعتر روغن موتور، سبب کم شدن توان موتور خودرو و آسیب‌های جدی‌تر در موتور نیز می‌شود.

2- سوختن روغن موتور

سوختن روغن موتور اتفاقی است که در تمامی خودروها به دلیل وارد شدن روغن به محفظه احتراق رخ می‌دهد. مسئله مهم در این موضوع میزان روغن سوزی ماشین است. اگر در ازای هر 1000 کیلومتر، حدود 150 سانتیمتر مکعب روغن وارد محفظه احتراق شده باشد، نباید نگران بود.

اگر خروج روغن و ورود به سیلندر و محفظه احتراق خودرو بیشتر از این میزان و با خروج دود غلیظ از اگزوز همراه باشد، یعنی ماشین روغن سوزی دارد و می‌تواند علت کم شدن روغن موتور باشد.

یکی از علت‌های روغن سوزی در خودرو زیاد بودن مقدار روغن است. اگر روغن زیادتر از حد لازم در خودرو ریخته شود، به دلیل خروج روغن موتور، میزان روغن سوزی نیز بیشتر خواهد شد.

3- فرسودگی رینگ پیستون

در صورتی که رینگ پیستون خودرو فرسوده باشد، روغن به مقدار بسیار بیشتری وارد سیلندر و محفظه احتراق خواهد شد و میزان روغن سوزی نیز افزایش می‌یابد. برای بررسی رینگ و پیستون باید کاپوت خودرو را باز کنید و به دقت قطعات را نگاه کنید. اگر هر گونه فرسودگی و آسیب در آن مشاهده کردید، باید آن را تعویض نمایید تا مشکل کاهش میزان روغن موتور برطرف شود.

4- تبخیر شدن روغن موتور

هر گونه ماده‌ای که مایع باشد، به دلیل ماهیت آن دچار فرآیند تبخیر می‌شود. تبخیر شدن مقدار جزئی از روغن موتور نیز موضوعی طبیعی است. در صورتی که مقدار زیادی از روغن تبخیر شده باشد، باید به دنبال یافتن علت زیاد شدن دمای روغن باشید.

5- نشت روغن ماشین؛ از دلایل کم شدن روغن موتور

روغن موتور می‌تواند به دلیل نشت از واشر فیلتر روغن خودرو، کاسه نمد و … نشت کند که باید با بررسی‌های دقیق‌‌تر نسبت به رفع آن اقدام کرد.

6- مشکلات قطعات پیشرانه

اگر سوپاپ‌ها و آب بندی موتور خودرو دچار اشکال شده باشد و یا در سوپاپ‌ها و گایدها چسبندگی ایجاد شود، شاهد کم شدن روغن موتور ماشین خواهید بود.

خرابی سوپاپ‌ها، مشکلات آب بندی و گاید باید بررسی شود، توصیه می‌کنیم تشخیص مشکلات سوپاپ‌ها توسط یک مکانیک ماهر انجام شود. در صورت تشخیص این موضوع باید هر قطعه‌ای که آسیب دیده و فرسوده است را تعویض نمایید.

7- رانندگی نامناسب

برخی از عوامل محیطی مانند رانندگی در جاده‌های نامناسب و یا رانندگی با دور موتور خیلی بالا می‌تواند به واشرها و آب بندهای خودرو آسیب وارد شود. در نتیجه آسیب به آب بندها و واشرها میزان مصرف روغن نیز افزایش خواهد یافت.

علائم کم شدن روغن موتور

1. نشتی روغن از کف خودرو

روغن ریزی از کف خودرو از علائم نشتی روغن خودرو است. پس از چند ساعت که خودرو را جایی پارک کردید، به زمین زیر خودرو دقت کنید. اگر نشانه‌ای از چربی و روغن دیده شود، یعنی روغن موتور نشتی دارد و مقدار آن در خودرو کم شده است.

2. اگر چراغ چک روغن خودرو روشن شود، می‌تواند به دلیل کم شدن روغن خودرو باشد

روشن شدن هر یک از چراغ‌های چک خودرو دلایل مختلفی دارد. اگر روغن موتور خودرو کمتر از حد نرمال باشد، چراغ چک روغن روشن خواهد شد. در صورت مشاهده این مورد، حتماً آن را بررسی نمایید و مشکل را برطرف نمایید.

3. یاتاقان زدن خودرو یکی از علائم مهم در کم شدن روغن خودرو

روغن موتور قطعات مختلف موتور مانند یاتاقان، شاتون و … را روان کاری می‌کند. مشکلات مربوط به کیفیت پایین روغن خودرو می‌تواند سبب تجمع رسوب و آلودگی در این قطعات شود. در نتیجه، مسیرهای عبوری روغن و یا حتی پمپ روغن مسدود خواهند شد. همین موضوع خراب شدن و فرسودگی یاتاقان‌ها، قفل شدن موتور و شنیده شدن صدای تق تق از موتور خودرو را ایجاد می‌کند. در این صورت گفته می‌شود، خودرو یاتاقان زده است.

4. کاهش توان موتور خودرو؛ یکی از عوارض کم شدن روغن موتور

افزایش اصطکاک قطعات در موتور از مواردی است که در صورت کم شدن روغن موتور خودرو حتماً رخ خواهد داد. همچنین اگر شتاب خودرو کمتر از حد نرمال شود، یکی از علت‌های آن می‌تواند کم شدن روغن موتور باشد.

در بعضی مواقع نیز کاهش مقدار روغن موتور و افزایش ساییدگی‌های قطعات موتور می‌تواند سبب روشن نشدن موتور خودرو شود.

5. افزایش میزان آلایندگی‌ های خودرو

خروج دود و آلاینده‌ها از اگزوز ماشین از علائم کم شدن روغن موتور خودرو به شمار می‌رود. دود ناشی از کم شدن روغن موتور می‌تواند آسیب‌های شدیدی به سلامت سرنشینان و محیط زیست وارد کند.

6. افزایش مصرف بنزین خودرو

مصرف سوخت خودرو یکی از نشانه‌های اصلی کم شدن روغن موتور است. خودرو به دلیل کم شدن توان موتور، به گاز دادن بیشتر نیاز دارد تا کاهش قدرت آن جبران شود. همین موضوع سبب بیشتر شدن مصرف بنزین ماشین شود و از عواملی است که به راحتی راننده متوجه این قضیه خواهد شد.

7. جمع شدن آلودگی‌ها و یاتاقان زدن

یکی از ساده‌ترین عواقبی که تعویض نکردن و کم شدن روغن موتور ایجاد می‌کند، تجمع آلودگی‌ها و کثیفی‌ها در موتور است. جمع شدن کثیفی‌ها می‌تواند منجر به آسیب دیدگی و شکستن ساچمه‌های پمپ شود. علامت اصلی شکستگی ساچمه‌ها با یاتاقان زدن خودرو قابل تشخیص است.

8. استهلاک خودرو با کم شدن روغن موتور خودرو بیشتر می‌شود

اگر دلایل کم شدن روغن خودرو رفع نشوند، مشکلات بزرگتری مانند اصطکاک بیشتر در قطعات موتور خودرو ایجاد می‌شود. اصطکاک بیشتر موتور موجب استهلاک سریعتر خودرو شده و در نتیجه هزینه‌های بیشتری برای تعمیر و تعویض قطعاتی مانند تعویض پیستون، تعویض تسمه تایم، تعمیر موتور و … بر دوش شما می‌ افتد.

دلایل نگران کننده کم کردن روغن موتور چیست؟

در برخی از موارد کم کردن روغن موتور خودرو به دلیل اشکالات فنی اتفاق می افتد و خطرات زیادی را برای موتور خودرو ایجاد می‌کند و به همین علت باید به سرعت برای تشخیص و رفع این مشکل اقدام کرد.

برخی از دلایل نگران کننده که باعث کاهش سطح روغن در خودرو می شوند:

بالا رفتن دمای روغن خودرو باعث تبخیر بیش از اندازه آن می شود و عدم رفع این مشکل، باعث کاهش سطح روغن به صورت غیرطبیعی می شود.

بالا رفتن بیش از اندازه سطح روغن در موتور از محدوده مجاز، موجب نشتی آن به دیگر بخش‌ ها و سوختن روغن می‌ شود که در این شرایط باید روغن اضافی را تا جایی که امکان دارد از موتور خارج کنید.

کم شدن میزان روغن موتور به سبب ساییدگی یا چسبندگی رینگ پیستون، باعث قفل شدن قطعات پیشرانه می‌ شود بنابراین اگر قطعات خودرو خشک شوند باید رینگ و پیستون را تعویض کرد.

ایراد در آب‌ بندی و سوپاپ‌ در خودروها نیز باعث نشت روغن، به درون محفظه احتراق می‌ شود که در این شرایط باید سوپاپ‌ ها و محل قرار گیری شان را به دقت بررسی کنید.

هم‌ راستا نبودن روغن مورد استفاده در ماشین با استانداردهای مورد نظر سازنده موجب کم شدن و افت راندمان موتور می ‌شود که برای حل این مسئله، باید روغن قبلی را به‌ طور کامل تخلیه کنید و از روغن موتور استاندارد استفاده کنید.

در برخی موارد نیز دلیل کم شدن روغن موتور، چسبندگی سوپاپ‌ ها و گایدها می باشد که در این شرایط باید قطعه‌ های آسیب‌ دیده را تعویض نمایید و برای آن ها جایگزین بگذارید.

روغن های موتور معمولا مخلوطی از روغن های پایه و افزودنی‌ های مختلف مانند هیدروکربن ها می باشند. این هیدروکربن‌ ها محدوده زیادی را دارند که بعضی از آن‌ ها کوتاه و بعضی دیگر بزرگ‌ اند اما معمولا هیدروکربن‌ های کوچک تر، سریع‌ تر تبخیر می‌شوند. بنابراین روغن موتور با حجم زیادی از هیدروکربن‌ های کوتاه، سریع‌ تر تبخیر می ‌شود.

رانندگی کردن با دور موتور بالا، فشارهای زیادی به ماشین وارد می کند و موجب مصرف بیشتر روغن در موتور می‌ شود.

اگر مشکل نشت روغن از طریق آب‌ بندهای میل‌ لنگ و میل سوپاپ حل نشود باعث کاهش بسیار زیاد روغن موتور می شود.

کم بودن روغن موتور چه خطراتی دارد؟

کم شدن روغن موتور و بی‌ توجهی نسبت به این مسئله عوارض و خطرات زیادی به همراه دارد که در واقع اگر روغن موتور از حد استاندارد کمتر شده باشد یا به موقع برای تعویض آن اقدام نکنید، روغن درون موتور به شکل لجن و لخته می شود.

علت لجن شدن روغن موتور چیست؟

یکی از دلایلی که باعث ایجاد لجن یا رسوب روغن موتور خودرو می باشد، تعویض نکردن روغن موتور در سرویس‌های دوره ‌ای می باشد.

به صورت کلی می توان دلایل تشکیل لجن را موارد زیر دانست:

• خراب شدن واشر سرسیلندر
• روغنی که به بنزین سوخته آلوده شده باشد
• گردش ضعیف و کم و زیاد روغن
• به تعویق انداختن تعویض فیلتر
• استفاده از روغن موتور های بی کیفیت
• رانندگی در مسافت ‌هایی با شرایط آب ‌وهوایی نامناسب.

جمع بندی

در این مقاله روش‌هایی را برای تشخیص کم شدن روغن موتور ماشین بررسی کردیم. همچنین علائم و عواقبی را که در نتیجه کم شدن روغن موتور در انتظار شما و خودروی شماست، مطرح کردیم تا متوجه اهمیت موضوع شوید. در صورت مشاهده هر یک از موارد ذکر شده برای عیب یابی خودرو اقدام کنید. توصیه می‌کنیم که بررسی خودرو و مشکلات آن را به یک مکانیک خودرو حرفه‌ای بسپارید.