تعویض روغن موتور ماشین از مسائلی است که نباید به آن بی توجهی کرد، زیرا عواقب بدی را برای قطعات خودرو به همراه دارد که موجب ایجاد خطرات زیادی برای خودرو و سرنشینان به دنبال خواهد داشت. انتخاب روغن موتور استاندارد و با کیفیت یکی از راههای جلوگیری از آسیب رسیدن به موتور خودرو به شمار میرود. برای نگهداری از خودرو تعویض به موقع روغن موتور نقش بسزائی دارد که در این مقاله به بررسی نحوه تعویض روغن موتور خودرو میپردازیم. اگر از علاقمندان به تعمیرات خودرو هستید میتوانید در دوره آموزش مکانیک خودرو آموزشگاه فنی پارس شرکت نمایید.
یکی از سوالهای مهم صاحبان و رانندگان خودروها این است که “دلایل تعویض روغن موتور چیست؟”
در زمان روشن بودن موتور خودرو، روغن موتور اکسید میشود در نتیجه کیفیت روغن پس از گذشت مدتی کاهش مییابد. همچنین با استفاده از سوخت خودرو، مقداری آب تولید شده که به بخار تبدیل میشود. بخشی از این آب از طریق اگزوز خارج شده و بخش دیگری از آن به روغن موتور وارد میشود.
سومین دلیل برای لزوم تعویض روغن موتور ماشین این است که با استفاده طولانی مدت از روغن موتور، افزودنیهایی که در روغن موتور اضافه شدهاند تا قطعات کارایی بهتری داشته باشند و آسیب کمتری به هر یک از قطعات درگیر وارد شود، از بین میروند و دوباره باید افزودنیها و روغن موتور تازه به خودرو اضافه شوند.
این سه موضوع از مهمترین علتهای تعویض روغن موتور ماشین هستند که باید به آنها توجه کنید.
سطح روغن باید در بین دو خط کم و زیاد میله اندازه گیری باشد. اگر سطح روغن کمتر از خط کم باشد، باید روغن اضافه کنید. علاوه بر بررسی سطح روغن، باید رنگ و چسبندگی روغن را نیز بررسی کنید. رنگ روغن موتور جدید باید قهوه ای روشن یا طلایی باشد. اگر رنگ روغن تیره یا سیاه باشد، نشان می دهد که روغن کار خود را انجام داده است و باید تعویض شود.
چسبندگی روغن نیز باید بررسی شود. روغن موتور جدید باید روان و جاری باشد. اگر روغن غلیظ یا چسبنده باشد، نشان می دهد که روغن کار خود را انجام داده است و باید تعویض شود. اگر در نتیجه چک کردن روغن، متوجه شدید که سطح روغن کم شده است یا رنگ یا چسبندگی روغن تغییر کرده است، باید روغن موتور را تعویض کنید.
به طور کلی، توصیه می شود که روغن موتور هر 5000 تا 10000 کیلومتر تعویض شود. البته این فاصله زمانی ممکن است بسته به شرایط رانندگی و نوع خودرو متفاوت باشد. بنابراین، با توجه به دفترچه راهنمای خودرو خود، نسبت به تعویض به موقع روغن ماشین اقدام کنید. علاوه بر این مورد، توجه داشته باشید تعویض روغن موتور به موقع و سر تایم، سبب افزایش راندمان خودرو شده و از به وجود آمدن مشکلات متعددی جلوگیری می کند.
حالا که دلایل ضرورت تعویض روغن موتور را بررسی کردیم، باید بدانیم که کی روغن موتور را تعویض کنیم؟
باید بدانید که زمان مشخصی برای تعویض روغن موتورهای مختلف وجود ندارد. اینکه کیفیت روغن موتور چگونه است، حجم ترافیک شهری، میزان استفاده از خودرو و … از عوامل مؤثر در تعویض روغن موتور هستند. میتوان گفت که دو روش رایج آن، تعویض روغن موتور بر حسب زمان و دیگری تعویض روغن موتور بعد از چند کیلومتر رانندگی با خودرو است.
اینکه از چه روغن موتوری برای خودروی خود استفاده کنید، در زمان مناسب برای تعویض آن تأثیرگذار است. روغنهای مینرال یا معمولی، سنتتیک و نیمه سنتتیک انواع مختلفی از روغن موتور هستند که هر کدام زمانهای متفاوتی برای تعویض شدن نیاز دارند.
اکثراً گفته میشود که در صورت استفاده از روغن موتور معمولی باید بعد از 5 تا 8 هزار کیلومتر، روغن موتور را عوض کنید. همچنین حداکثر زمان تعویض روغن موتور معمولی حدود 3 ماه میباشد.
در حالتی که از روغن موتور سنتتیک برای خودروی خود استفاده میکنید، میتوانید بین 8 تا 11 هزار کیلومتر آن را عوض کنید. حداکثر مدت زمان تعویض روغن موتور سنتتیک 6 ماه است که نباید در زمانی دیرتر از آن، روغن موتور سنتتیک را تعویض نمایید.
اگر روغن موتور را به صورت ظاهری چک کنید، میتوانید در مورد زمان مناسب تعویض آن تصمیم گیری کنید. در صورتی که روغن موتور تغییر رنگ داشته باشد، یعنی روغن موتور قهوهای تیره و یا سیاه شود، حتماً آن را تعویض نمایید. این تغییر رنگ روغن موتور به دلیل جذب شدن آلودگیهای بنزین و قطعات میباشد. در این مواقع باید روغن موتور عوض شود.
همچنین عوض نشدن رنگ روغن موتور؛ یکی از نشانههای مهم برای زمان تعویض روغن است. اگر روغن موتور خودرو را مدتی است که عوض کردهاید و تغییری در آن دیده نمیشود، یعنی روغن موتور کیفیت مطلوبی ندارد و به درستی کار نمیکند؛ بنابراین باید هر چه زودتر آن را عوض کنید.
روشن شدن چراغ چک خودرو میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، اگر چراغ روغن خودرو روشن شود یعنی فشار روغن پیشرانه کم شده است و خودرو به خوبی کار نمیکند. در زمان روشن شدن چراغ روغن خودرو، اولین اقدام شما باید تعویض روغن موتور ماشین باشد.
اگر در زمان رانندگی متوجه کم شدن قدرت خودرو در زمان شتاب گیری بشویدف یعنی پیشرانه خودرو نمیتواند قطعات خودرو را ر زمان حرکت کردن، به خوبی روغن کاری کند و این نشان دهنده این است که روغن موتور کثیف است و باید تعویض شود.
اگر در حالت درجا متوجه لرزش پیشرانه و در زمان زیاد شدن سرعت، ضربههای متوالی از موتور و پیشرانه به گوش برسد، یعنی روغن کثیف شده و زمان تعویض آن فرا رسیده است. اگر در این موقعیت نسبت به تعویض روغن موتور سهل انگاری کنید، به مرور به یاتاقانهای متحرک خودرو آسیب میرسد.
معمولاً با شنیده شدن صدا از موتور ماشین، آسیبهای بیشتری به خودرو وارد شده است و این مشکل فقط با تعویض روغن برطرف نمیشود؛ بلکه احتمالاً نیاز به اقدامات دیگری برای برطرف شدن صدای موتور وجود دارد.
اگر روغن موتور سنگین شده باشد، جریان آن در پیشرانه به سختی انجام میشود و صدای تیک تاک از سوپاپها به گوش میرسد. بر این اساس، زمانی که خودرو خاموش است، اگر استارت بزنید، صدای تیک تیک یا تیک تاک به گوش خواهد رسید. دلیل این صدا نیاز داشتن زمان بیشتر روغن موتور است که برای حرکت و روغن کاری قطعات و سوپاپها لازم دارد. زمانی که روغن کاری انجام شود، این صدا برطرف خواهد شد.
اگر در حالت درجا دور موتور بالا باشد، یعنی روغن موتور کثیف است. ممکن است کثیف بودن روغن موتور به دلیل بیشتر شدن اصطکاک بین قطعات مختلف مانند رینگها، یاتاقانها و پیستونها باعث بالا رفتن سرعت پیشرانه و افزایش دور موتور خودرو شود.
اگر در زمان لازم برای تعویض روغن موتور ماشین اقدام نکنید، صدمات مختلفی به خودروی شما وارد خواهد شد. به عنوامن مثال مصرف بنزین خودروی شما بیشتر میشود. کار کردن موتور به خوبی گذشته نخواهد بود. صداهایی از موتور شنیده میشود. آسیب دیدگیهای جدی به موتور وارد میشود از این جمله میتوان به سوختن موتور اشاره کرد.
برای تعویض روغن موتور باید مراحل مختلفی را انجام دهید که در اینجا به بررسی آنها میپردازیم. در ابتدا خودروی خود را در یک مکان با سطح صاف و بدون شیب پارک کنید سپس مراحل زیر را شروع کنید.
اگر خودروی شما سواری است و میخواهید روغن موتور ماشین را عوض کنید باید با جک، جلوی خودرو را به بالا ببرید.
باید به زیر خودرو بروید، یک ظرف مناسب در زیر آن قرار دهید. سپس با یک آچار پیچ تخلیه روغن موتور را در خلاف جهت عقربههای ساعت بپیچید تا پیچ باز شود. مراقب باشید که روغن روی زمین نریزد و محیط را آلوده و روغنی نکند. منتظر بمانید تا تمام روغن موتور تخلیه شود.
زمانی که روغن موتور به کلی خارج شد، باید واشر پیچ تخلیه را چک کنید که سالم و بدون آسیب دیدگی باشد. در صورت نیاز واشر پیچ تخلیه را تعویض کنید و سپس پیچ را ببندید.
در زمان تعویض روغن موتور ماشین بهتر است فیلتر روغن موتور را نیز عوض نمایید.
کاپوت خودرو را باز کنید و فیلتر روغن موتور را پیدا و فیلتر روغن را با آچار مخصوص باز کنید. مقدار کمی روغن به دور لبه فیلتر بزنید و آن را در سر جای خود نصب کنید.
در این مرحله باید درپوش روغن موتور را بردارید و روغن موتور جدید را به خودرو اضافه نمایید. مراقب باشید تا روغن به همه جای خودرو نریزد؛ برای این منظور میتوانید از یک قیف استفاده نمایید تا روغن در داخل محفظه خود ریخته شود.
آخرین مرحله بعد از ریختن روغن موتور، بررسی میزان روغن موتور است. باید 30 ثانیه خودرو را روشن کنید. در همین زمان باید پیچ تخلیه روغن موتور و همچنین فیلتر تخلیه را بررسی نمایید تا در صورت روغن ریزی آن را برطرف کنید.
میله کنار موتور با حلقه قرمز را خارج کنید و با دستمال تمیز آن را تمیز کنید. اگر میزان روغن از خط تراز آن بیشتر باشد، باید روغن را کم کنید تا به میزان استاندارد آن برسد.
اگر سطح روغن موتور کمتر از خط تراز است، میزان بیشتری روغن موتور به آن اضافه کنید.
روغن موتور یکی از مهم ترین لوازم مصرفی خودرو است که نقش مهمی در روانکاری قطعات موتور و کاهش اصطکاک و سایش آنها دارد. روغن موتور مناسب می تواند عمر موتور را افزایش دهد و از خرابی آن جلوگیری کند. در بازار ایران، روغن موتور های ایرانی و خارجی در دسترس هستند. بسیاری از افراد ترجیح می دهند از روغن موتور خارجی استفاده کنند، زیرا معتقدند کیفیت آنها بهتر است. با این حال، برخی از افراد نیز از روغن موتور ایرانی رضایت دارند و معتقدند کیفیت آنها قابل قبول است. البته اینکه روغن موتور داخلی بخریم یا خارجی؟ بیشتر به مدل و برند ماشین شما بستگی دارد. اگر از خودرو های خارجی استفاده می کنید، بنابراین بهتر است روغن موتورهای خارجی تهیه کنید و برعکس.
یکی از مهم ترین تفاوت های روغن موتور ایرانی و خارجی، قیمت آنها است. روغن موتور های خارجی معمولا گران تر از روغن موتور های ایرانی هستند. این اختلاف قیمت می تواند به دلیل عوامل مختلفی مانند کیفیت مواد اولیه، تکنولوژی تولید و هزینه های واردات باشد.
کیفیت روغن موتور های ایرانی و خارجی در سال های اخیر بهبود یافته است. روغن موتور های ایرانی نیز از استانداردهای بین المللی برخوردار هستند و کیفیت آنها قابل قبول است. با این حال، برخی از کارشناسان معتقدند که روغن موتور های خارجی از کیفیت بالاتری برخوردار هستند.
روغن موتور باید با نوع موتور خودرو سازگار باشد. روغن موتور نامناسب می تواند باعث آسیب به موتور شود. روغن موتورهای ایرانی و خارجی برای انواع مختلف موتورها در دسترس هستند. بنابراین، هنگام خرید روغن موتور باید به نوع موتور خودرو خود توجه کنید.
خدمات پس از فروش یکی دیگر از مواردی است که هنگام خرید روغن موتور باید در نظر بگیرید. برخی از شرکت های تولید کننده روغن موتور ایرانی خدمات پس از فروش خوبی ارائه می دهند. این خدمات شامل گارانتی و تعویض روغن موتور خودرو رایگان در صورت خرابی موتور است. انتخاب بین روغن موتور ایرانی و خارجی به عوامل مختلفی مانند بودجه، کیفیت، سازگاری با موتور و خدمات پس از فروش بستگی دارد. در نهایت، هر فرد باید با توجه به نیازها و شرایط خود، بهترین گزینه را انتخاب کند
روغن موتور با گذشت زمان و رانندگی، خاصیت خود را از دست میدهد و نیاز به تعویض دارد. اما گاهی اوقات، شرایط خاصی وجود دارد که باعث میشود روغن موتور زودتر از موعد نیاز به تعویض داشته باشد.
رانندگی در شرایط جوی سخت مانند برف و سرما، رانندگی در جادههای ناهموار و کوهستانی و رانندگی در مناطق با رطوبت بالا، باعث افزایش سایش و فرسودگی قطعات موتور می شود. در این شرایط، روغن موتور بیشتر در معرض آسیب و آلودگی قرار می گیرد .
رانندگی با سرعت غیر مجاز باعث افزایش حرارت موتور می شود. در این شرایط، روغن موتور باید بتواند دمای موتور را به طور موثری کنترل کند. اگر روغن موتور کیفیت خوبی نداشته باشد یا به اندازه کافی نباشد، نمی تواند از موتور در برابر حرارت زیاد محافظت کند.
رانندگی همراه با بکسل کردن، فشار زیادی به موتور وارد می کند. در این شرایط، روغن موتور باید بتواند قطعات موتور را به طور موثری روان کاری کند و از آنها در برابر سایش محافظت کند.
رانندگی در گرد و خاک، باعث ورود ذرات معلق به داخل موتور میشود. این ذرات میتوانند روغن موتور را آلوده کنند و خاصیت آن را از بین ببرند.
رانندگی در مناطق کوهستانی، باعث افزایش ارتفاع و کاهش دمای هوا می شود. در این شرایط، روغن موتور باید بتواند دمای موتور را به طور موثری کنترل کند و از آن در برابر یخ زدگی محافظت کند.
در صورت رانندگی در شرایطی که در این بخش ذکر شد، باید تعویض روغن موتور خودرو را زودتر از موعد انجام داد. تعویض به موقع روغن موتور، باعث افزایش طول عمر موتور و کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری خودرو میشود.
با سرویس به موقع و تعویض روغن موتور ماشین در زمان مناسب به بهبود کارایی خودروی خود و سالم ماندن قطعات آن کمک کنید. در صورتی که متوجه علائم مربوط به کاهش میزان روغن موتور و یا آلودگی آن شدید، سریعاً برای تعویض آن اقدام نمایید تا مانع از وارد شدن آسیبهای بیشتر و پرهزینهتر به خودرو شوید.