همه چیز درباره علائم و علت خرابی هیدرولیک فرمان و راهنمای رفع

فرمان هیدرولیک از آپشن های جذاب خودروها، برای رانندگی بهتر و راحت تر به شمار می رود. خراب شدن هیدرولیک فرمان خود را با نشانه های و علائمی نشان می دهد. اگر احساس می کنید که هیدرولیک فرمان شما خراب شده است، توصیه می کنیم تا انتها این مطلب با ما همراه باشید.

در این مطلب به بررسی علائم خرابی هیدرولیک فرمان و دلایل بروز مشکل در آن می پردازیم. دوره آموزش مکانیک خودرو مجتمع فنی پارس یکی از دوره های بسیار کاربردی مربوط به خودرو است که شرکت در این کلاس بسیار مفید و سودمند است.

هیدرولیک فرمان چیست؟

سیستم هیدرولیک فرمان خودرو، در حین رانندگی، موجب گردش راحت و مطلوب تر فرمان می شود. در اثر چرخاندن فرمان به وسیله راننده، دنده توسط پینیون فرمان به حرکت در می آید. در نتیجه این امر، پیستون متصل شده به میل دنده توسط روغن هیدرولیک، حرکت میل دنده را رقم می زند. بروز مشکل در سیستم هیدرولیک، بروز اختلال در این فرآیند را در پی دارد. با تشخیص نشانه های خرابی هیدرولیک فرمان، امکان رفع مشکلات احتمالی میسر می شود.

قطعات تشکیل دهنده فرمان هیدرولیک شامل چه مواردی می شوند؟

به طور کلی سیستم فرمان خودروهای امروزی به دو دسته کلی فرمان های الکتریکی،  فرمان هیدرولیک و مکانیکی خودرو تقسیم بندی شده اند.  فرمان هیدرولیک خودرو هم دقیقا مثل فرمان ساده ماشین عمل می کند و تنها تفاوتی که دارد این است که تجهیزاتی در جهت تقویت نیروی فرمان به سیستم آن اضافه شده است. این نیرو تقویتی سبب می شود، تا شخص راننده نیروی کمتری را برای پیچاندن فرمان وارد کند.

به طور کلی این سیستم نوعی کمک کننده به راننده است. در فرمان های هیدرولیک، از یک پمپ روغن استفاده می شود که این پمپ روغن به صورت دائم در حال کار است و در مواقع لازم از طریق سوپاپ ها و مدارهایی که وجود دارد، روغن پر فشار را به طرف پیستون قدرت میفرستد و سبب می شود که نیروی مورد نیاز فرمان را به مقدار زیادی اعمال کند.

اما علائم خرابی فرمان هیدرولیک کدامند؟ در قسمت های بعدی مقاله حتما به این سوال پاسخ خواهیم داد، لطفا با ما همراه باشید. ما در این قسمت قصد داریم برخی از اجزای سیستم فرمان هیدرولیکی را نام ببریم:

1-روغن هیدرولیک فرمان

2-شلنگها و لوله های رفت و برگشت روغن هیدرولیک

3-پمپ هیدرولیک

4-مخزن هیدرولیک

5-شیر هیدرولیک

6-تسمه هیدرولیک فرمان

7-جک هیدرولیک

مهم ترین نشانه های خرابی هیدرولیک فرمان

1- معیوب شدن پمپ هیدرولیک

خرابی و معیوب شدن پمپ هیدرولیک خودرو، یکی از برجسته ترین نشانه های خرابی هیدرولیک فرمان محسوب می شود. بروز اشکال در سیستم فرمان هیدرولیک، موجب سفت شدن فرمان و تولید صداهای غیر طبیعی و نامتعارف از قسمت پمپ هیدرولیک می شود. در مواقع کند و سفت عمل کردن فرمان، برای ایجاد فشار بیشتر درون پمپ، نیاز به اعمال فشار بیشتر به پدال گاز خودرو می باشد.

در این شرایط با بررسی وضعیت پمپ هیدرولیک خودرو می توان از سلامت این قطعه اطمینان حاصل نمود. ضمنا، برطرف کردن مشکلات پمپ هیدرولیک، با صرف هزینه زیاد و سنگین همراه نمی باشد. بر همین اساس، در صورت بروز مشکل در این قسمت، می بایست در اسرع وقت به مکانیک خودرو مراجعه نمود. در صورتی که از علاقه مندان به مکانیکی هستید و علاقه مند تعمیر یا تعویض این قطعه توسط خودتان هستید توصیه می کنیم در یک دوره مکانیکی خودرو شرکت کنید.

2- سفت و کند عمل کردن فرمان خودرو

کند و سفت عمل کردن فرمان خودرو را می توان از دیگر علائم خرابی هیدرولیک فرمان به حساب آورد. به طور معمول، به محض شروع به کار پیشرانه و روشن شدن خودرو، سیستم هیدرولیک فرمان فعال می شود. بنابراین، سفت یا کند بودن فرمان در هنگام روشن بودن، حکایت از خرابی و معیوب بودن سیستم هیدرولیک خودرو دارد.

3- کاهش سطح روغن هیدرولیک

در برخی مواقع کم شدن سطح روغن هیدرولیک فرمان، می تواند از دیگر علائم خرابی سیستم هیدرولیک فرمان خودرو باشد. انتقال قدرت و روان کنندگی، از مهم ترین وظایف روغن هیدرولیک فرمان تلقی می گردد. کافی بودن میزان روغن، موجب چرخش راحت و آسان فرمان خودرو می شود.

کاهش سطح روغن، علاوه بر سفت شدن فرمان، می تواند منجر به بروز خرابی و آسیب در سیستم هیدرولیک خودرو شود. با بررسی میزان روغن هیدرولیک می توان از کافی بودن این سیال روان کننده اطمینان حاصل نمود.

4- روغن ریزی و نشت روغن از سیستم هیدرولیک

روغن ریزی یا نشت روغن از سیستم هیدرولیک خودرو، از دیگر نشانه های خرابی هیدرولیک فرمان خودرو قلمداد می گردد. روغن ریزی سیستم هیدرولیک فرمان، ضمن کاهش سطح روغن، آسیب و صدمه جدی به این بخش را در پی دارد. بنابراین، در هنگام روغن ریزی در سیستم هیدرولیک، بهترین و مناسب ترین راهکار مراجعه به تعمیرکار خودرو می باشد.

حتما بخوانید: معرفی شغل مکانیک خودرو

اصلی ترین دلایل خرابی سیستم هیدرولیک فرمان

1- بی کیفیت و نامرغوب بودن روغن هیدرولیک

خراب شدن یا بی کیفیت بودن سطح کیفی روغن هیدرولیک، از مهم ترین دلایلی است که باعث خراب شدن سیستم هیدرولیک فرمان محسوب می شود. به طور معمول، روغن هیدرولیک مدت زمان استاندارد و مشخصی برای کارکرد دارد.

در هنگام استفاده از روغن هیدرولیک، بیشتر از بازه مشخص شده و استاندارد، می بایست نسبت به تعویض آن اقدام نمود. معمولا، بازه استاندارد هر مدل روغن هیدرولیک بر روی بسته بندی آن درج می شود. روغن هیدرولیک بی‌کیفیت و غیر استاندارد، موجب آسیب وارد شدن به شیر هیدرولیک و پمپ هیدرولیک می شود.

2- رینگ و لاستیک غیر استاندارد

استفاده از رینگ های ارزان و در عین حال غیر استاندارد، را می توان از دیگر نشانه های خرابی هیدرولیک فرمان خودرو برشمرد. استفاده از رینگ و لاستیک نامرغوب، موجب برهم خوردن تنظیمات سیستم تعلیق و جلوبندی و سیستم هیدرولیک خودرو می شود. در چنین شرایطی، چرخاندن فرمان مستلزم وارد آوردن فشار زیاد به سیستم هیدرولیک می باشد. اعمال فشار زیاد به این سیستم، تولید صداهای غیر عادی و غیر طبیعی از پمپ هیدرولیک را به دنبال دارد.

3- قطعات نامرغوب و بی کیفیت

استفاده از قطعات و متعلقات غیر استاندارد و بی کیفیت در سیستم هیدرولیک فرمان، نتیجه ای به جز خرابی و معیوب شدن این قسمت را در بر ندارد. نصب قطعات نامرغوب در سیستم هیدرولیک، عملکرد و کارکرد مطلوب این سیستم را با اختلال مواجه می سازد.

استفاده از یک قطعه بی کیفیت، کارکرد سایر قطعات سیستم هیدرولیک فرمان را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین، قطعات بی کیفیت و نامرغوب، احتمال خراب شدن سیستم هیدرولیک فرمان را افزایش می دهند. برای جلوگیری از این مشکلات، مناسب است که همواره از قطعات یدکی اصل و اورجینال و معتبر استفاده نمود.

نقش روغن هیدرولیک فرمان خودرو چیست؟ چند نوع روغن هیدرولیک داریم؟

یکی از مهم ترین و اساسی ترین اجزای فرمان های هیدرولیکی، روغن هیدرولیک فرمان می باشد. این نوع روغن نیز مانند دیگر روغن های خودرو نوعی روغن مصرفی بوده که پس از گذشت زمان خاصی باید آن را تعویض کرد. روغن هیدرولیک فرمان نقش بسیار مهمی دارد که در قسمت زیر تنها به برخی از فواید آن اشاره شده است:

1-کاهش سایش و اصطکاک

2-روان کنندگی

3-انتقال قدرت

4- محافظت از زنگ زدگی

یکی از ویژگی هایی که این روغن دارد این است که نسبت به ناخالصی ها بسیار حساس است و می تواند در اثر آلودگی خواص فیزیکی و شیمیایی آن تغییر کند. روغن های هیدرولیک فرمان انواع متفاوتی دارند. از جمله روغن های هیدرولیک سنتتیک و روغن های هیدرولیک نفتی (معدنی).

نوع اول آن یعنی روغن هیدرولیک سنتتیک، از مواد طبیعی که در طبیعت وجود دارد تهیه شده است و یکی از مزایای بسیار خوب آن این است که به هیچ عنوان به محیط زیست آسیب وارد نمیکند. روغن های نوع دوم از مواد نفتی به وجود آمده اند و برعکس روغن های نوع  اول خطرات جدی را برای  طبیعت به همراه دارد. شما برای خرید بهترین نوع روغن هیدرولیک فرمان، از این جهت که این روغن ها بسیار حساس هستند، باید دقت زیادی در هنگام خرید داشته باشید.

چگونه روغن هیدرولیک فرمان خودرو را چک کنیم؟

همان طور که در قسمت های ابتدایی مقاله گفتیم، روغن هیدرولیک فرمان نقش روان کنندگی فرمان خودرو را دارد.

برای پیدا کردن محل مخزن روغن هیدرولیک، بهتر است دفترچه راهنمای خودرو را به خوبی مطالعه کنید. اما مخزن آن معمولا استوانه ای شکل بوده و در نزدیکی تسمه هیدرولیک قرار دارد. محل قرار گیری مخزن روغن هیدرولیک، در اغلب خودرو ها مشترک است، اما در برخی از خودرو های جدید ممکن است جای آن تغییر کرده باشد.

در بحث خرابی فرمان هیدرولیک، باید گفت، علائم خرابی فرمان هیدرولیک به این صورت است که فرمان خودرو به شدت سفت شده و از آن صدای غیر طبیعی خارج میشود که در این هنگام نیاز است که شما حتما پمپ هیدرولیک خودرو را تعویض کنید، البته تعویض این قطعه هزینه هنگفتی را برای شما نخواهد داشت.

چگونه روغن هیدرولیک فرمان اتومبیل را تعویض کنیم؟

تعویض کردن روغن هیدرولیک فرمان خودرو کاری بسیار حساس است و شما باید به نکات مهمی دقت کنید تا بتوانید به بهترین شکل ممکن آن را تعویض کنید. یک نکته فوق العاده مهمی که وجود دارد این است که روغن هیدرولیک فرمان به طور کلی یک روغن سمی است و شما باید برای تعویض آن حتما از دستکش استفاده کنید و حتما دقت کنید که این روغن مستقیم با پوست شما در ارتباط نباشد.

اگر خودتان در این زمینه اطلاعات داشته باشید میتوانید  به راحتی به تعویض آن اقدام کنید. اما اگر مهارت کافی را ندارید میتوانید به برخی از افرادی که در این حوزه مهارت های لازم و کافی را دارند مراجعه کنید تا به راحتی روغن هیدرولیک فرمان شما را عوض کنند.

بهترین زمان تعویض روغن هیدرولیک فرمان

به طور کلی، پیش از بروز ایراد جدی و مشاهده نشانه های خرابی هیدرولیک فرمان، می بایست نسبت به تعویض روغن هیدرولیک خودرو اقدام نمود. به منظور اطمینان حاصل کردن از تعویض روغن هیدرولیک، می توان درپوش مخصوص روغن را باز کرده و سپس انتهای گیج را به یک دستمال تمیز بکشید. در صورت شفاف و کهربایی بودن رنگ روغن، نیازی به تعویض آن نمی باشد.

زمان تعویض روغن هیدرولیک، متناسب با نوع و مدل خودرو متفاوت می باشد. با این حال، بر اساس توصیه های کارشناسان و شرکت های سازنده خودرو، مناسب است که روغن هیدرولیک فرمان به ازای هر 120 هزار کیلومتر پیمایش و طی مسافت، به صورت کامل تعویض گردد.

لازم به ذکر است که بهترین و مناسب ترین روغن هیدرولیک فرمان، برای خودروهای ایرانی مانند محصولات سایپا و ایران خودرو، از نوع VG 46 می باشد. چرا که غالبا خودروهای ایرانی از فرمان سفت تری برخوردار هستند. علاوه بر این، در هنگام کف کردن سطح روغن، تیره و کثیف و مات شدن روغن هیدرولیک، انتشار بوی سوختگی از روغن و سفت و پایین رفتن سطح روغن، بایستی نسبت به تعویض آن مبادرت ورزید.

در آخر

برای تعویض روغن هیدرولیک فرمان، در وهله نخست باید ظرف مناسبی را در زیر مخزن مربوط به روغن قرار داده و سپس شیلنگ برگشت روغن را باز کرد. پس از تخلیه کامل روغن هیدرولیک، شیلنگ را در جای اولیه خود قرار داده و پس از اطمینان حاصل کردن از سفت و محکم بسته شدن شیلنگ، مخزن را با روغن جدید پر کنید.

در این مقاله به بررسی علائم و علت خرابی هیدرولیک فرمان همچنین بهترین زمان تعویض آن پرداختیم. در صورتی که به مباحث خودرو علاقه مند  هستید و قصد یادگیری آن را دارید کافیست دوره های آموزش مکانیک خودرو آموزشگاه فنی ثبت نام نمایید. ممنون که در فنی پارس همراه ما بودید.