جامع ترین روش شارژ گاز کولر گازی
کولرهای گازی پنجره ای و اسپلیت از جمله دستگاه‌هایی به شمار می‌روند که برای عملکرد صحیح خود به گاز نیاز دارند. در واقع کولر گازی با استفاده از گاز، هوای گرم محیط بیرونی را به هوای خنک و سرد تبدیل کرده و از دستگاه به بیرون خارج می‌کند. شارژ گاز کولر گازی یکی از اقداماتی است که باید در زمان سرویس کولر گازی به آن نیز دقت شود و به تعویق انداختن آن مسائل و مشکلاتی را برای دستگاه به وجود خواهد آورد. برای یادگیری نحوه شارژ کولر گازی و روش‌های انتخاب گاز مناسب برای کولر گازی در دوره آموزش تعمیرات کولر گازی آموزشگاه فنی شرکت نمایید.
گاز کولر گازی چیست؟
نمونه‌های مختلفی از گازهای کولر گازی وجود دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به R410A ،R22 و … اشاره کرد. شدت سرمای ایجاد شده در بین گازها متفاوت است، اما این موضوع، معیار انتخاب گاز برای کولر گازی به شمار نیست؛ بلکه باید با توجه به دستگاه خود که کارخانه تولید کننده چه گازی را برای مصرف این دستگاه مناسب می‌داند، گاز مربوطه را تهیه کنید.
استفاده از برخی از گازها به دلیل مضرات زیست محیطی و تخریب لایه اوزون در سال‌های گذشته ممنوع شد. در دستگاه‌های جدیدتر از گازهای کم خطرتر و سازگارتر با محیط زیست استفاده می‌شود که باید متناسب با دستگاه خود، برای شارژ دستگاه خود اقدام نمایید.
علائم زمان شارژ گاز کولر گازی
در مواقعی که گاز کولر گازی کاهش یافته است، علائم مختلفی در کولر گازی دیده می‌شود که نشان دهنده کمبود سطح گاز دستگاه هستند. کاهش باد سرد کولر گازی، برفک زدن کولر گازی، از دست رفتن عملکرد برخی از قطعات، افزایش صدای کولر گازی، ایجاد صداهای عجیب در دستگاه و … از جمله مواردی هستند که پس از کاهش گاز مبرد کولر گازی مشاهده می‌شوند. اگر هر یک از موارد ذکر شده را در کولر گازی خود احساس کردید، ابتدا باید گاز کولر گازی را بررسی و در صورت نیاز آن را شارژ نمایید.
یکی از بهترین زمان‌هایی که برای شارژ گاز کولر گازی پنجره ای، اسپلیت، پرتابل و اینورتر مناسب است، در هنگام سرویس کردن کولر گازی است که نسبت به سالم بودن قطعات، اندازه مناسب گاز کولر گازی و عدم نشتی در گاز کولر گازی نیز اطمینان حاصل کنید.
حتماً بخوانید: بررسی نشانه‌ها و علائم خرابی برد کولر گازی و راهکارهای رفع آن
راه‌های شارژ گاز کولر گازی چیست؟
روش‌های مختلفی برای شارژ گاز کولر گازی وجود دارد که می‌توانید با کمک تعمیرکار کولر گازی و یا با تکیه بر دانش و تخصص خود و با استفاده از تجهیزات مربوطه، برای شارژ گاز دستگاه خود دست به کار شوید. در ادامه روش‌هایی را که می‌توانید برای شارژ گاز کولر گازی از آن‌ها استفاده کنید، برای شما گردآوری کرده‌ایم.
یکی از روش‌های پرکاربرد، شارژ گاز وزنی کولر گازی است. در این نوع شارژ کردن گاز کولر گازی با یک ترازوی خاص، وزن حجم گاز مورد نیاز برای پر کردن دستگاه را اندازه گیری کرده و سپس برای انجام آن اقدام می‌نمایند. این روش، با فرمول‌های خاصی میزان گاز مورد نیاز اندازه گیری و محاسبه می‌شود. به ازای 5 متر فاصله بین یونیت داخلی و خارجی، در صورت نیاز کولر به 1 کیلوگرم گاز، همان 1 کیلوگرم به دستگاه اضافه می‌شود؛ اما اگر فاصله لوله کشی بین یونیت‌ها بیش از 5 متر باشد، به ازای هر متر اضافه‌تر در لوله کشی باید حدود 20 گرم گاز بیشتر برای دستگاه در نظر گرفته شود. به عنوان مثال در صورتی که 8 متر لوله کشی شده باشد، باید به ازای 5 متر، 1 کیلوگرم گاز و به ازای 3 متر بیشتر نیز 60 گرم گاز بیشتر اضافه کنید تا از کارایی دستگاه کاسته نشود.
روش دیگری که برای اندازه گیری میزان گاز مورد نیاز برای شارژ کولر گازی استفاده می‌شود، شارژ گاز آمپری کولر گازی است. این نحوه شارژ گاز کولر گازی برای دستگاه‌های اینورتر قابل استفاده نیست و در صورتی که دستگاه شما از این نوع به شمار می‌رود، باید از روش‌های دیگر برای اندازه گیری گاز کولر گازی خود کمک بگیرید.
شارژ با آمپرسنج به این شکل است که یک آمپرسنج را به یکی از سیم‌هایی که مربوط به قسمت ورودی موتور هستند، متصل کنید. سپس دستگاه را روشن کنید و به عددی که روی آمپرسنج نشان داده می‌شود، دقت فرمایید. میزان آمپر مشاهده شده را با میزان آمپری که روی کولر گازی نوشته شده است، مقایسه کنید. در صورتی که آمپرسنج عددی پایین‌تر از عدد آمپر روی دستگاه را نشان دهد، یعنی گاز کولر کمتر از میزان مورد نیاز آن است.
یک روش پر کاربرد دیگر که برای شارژ کولر گازی استفاده می‌شود، به این شکل است که دمای محیط اطراف پنل داخلی و پنل خارجی کولر گازی را چک کنید و سپس روی جدول دمایی گاز مربوطه، فشار آن را به دست آورده و مقایسه کنید. اگر سطح گاز کولر گازی پایین باشد، باید شارژ کولر گازی را انجام دهید.
-
خالی کردن گاز و شارژ مجدد آن
روش دیگری برای شارژ راحت‌تر کولر این است که می‌توان در صورت عدم اطلاع از میزان گاز موجود در دستگاه، ابتدا تمام گاز موجود در دستگاه را خارج کنید و سپس مجدداً آن را به صورت کامل شارژ کنید. این روش علاوه بر هزینه بیشتر برای صاحبان کولر گازی، موجب آسیب به محیط زیست و لایه اوزون خواهد شد و به همین دلیل خیلی مورد استقبال افراد قرار نگرفته است و بسیار کم کاربردتر از سایر روش‌های شارژ گاز کولر گازی می‌باشد.
مراحل شارژ گاز کولر گازی
1- برای انجام دادن شارژ گاز کولر باید لوله کوچک و بزرگی را در کندانسور دستگاه پیدا کنید. این دو لوله، به ترتیب لوله‌های مکش و تخلیه هستند.
2- به هر دو لوله دست بزنید تا احساس کنید که یکی از آن‌ها دمای کمتری دارد. از هر کدام از لوله‌ها که خنک‌تر باشد، برای شارژ دستگاه استفاده می‌شود.
3- برای شروع شارژ کولر باید پیچ دریچه لوله مورد استفاده برای شارژ دستگاه را کمی باز کنید.
4- شلنگ آبی را بردارید و به گیج فشار گاز و شلنگ زرد را به پمپ تخلیه وکیوم متصل کنید.
5- هوای موجود در چرخه گاز را خارج نمایید و آن را وکیوم کنید. برای تکمیل این مرحله باید به مدت 15 قیقه زمان بدهید تا عملیات کامل انجام شود. پس از تغییر صدای پمپ، یعنی کار پمپ تخلیه تمام و دستگاه وکیوم شده است.
6- حالا باید شلنگ زرد رنگ را از پمپ وکیوم جدا کرده و به کپسول گاز مبرد وصل نمایید.
7- دریچه گیج فشار گاز را کمی باز کنید و به لوله‌ای که برای شارژ دستگاه از آن استفاده می‌کنید، متصل کنید. در این مرحله نباید اتصال خیلی سفت و محکم باشد.
8- دستگیره کپسول گاز را یک لحظه باز کنید و دوباره ببندید تا هوای لوله‌های گیج فشار نیز از آن خارج شوند.
9- در این زمان باید شلنگ زرد را به صورت محکم وصل کنید.
10- شیر گیج تنظیم گاز کولر را 3 تا 4 ثانیه باز کنید و سپس ببندید.
11- در این مرحله باید کولر گازی را روشن نمایید تا موتور دستگاه کار کند.
12- شیر گیج تنظیم گاز دستگاه را باز نمایید و پس از 4 تا 5 ثانیه آن را ببندید.
13- فشار گاز را بر روی دستگاه فشار سنج مشاهده نمایید. باز و بستن گیج تنظیم گاز کولر گازی را تا جایی ادامه دهید تا روی دستگاه فشار سنج عدد 60 را مشاهده نمایید.
14- اگر فشارسنج میزان گاز را بیشتر از 70 نشان داد، به آهستگی مقداری از گاز را خارج کنید تا عدد روی 60 تا 70 قرار بگیرد.
15- شیر گیج تنظیم کننده گاز و سپس شیر کپسول گاز مبرد را ببندید.
16- ابتدا شلنگ آبی را از لوله کولر گازی و بعد از آن شلنگ زرد را از کپسول گاز جدا نمایید.
شرایط مختلف شارژ گاز کولر گازی چیست؟
با توجه به وضعیت دستگاه و گاز مبرد آن، می‌توان گفت سه حالت برای شارژ کردن کولر وجود دارد که در زیر به طور کامل شرح داده‌ایم:
-گاز کولر گازی کاملاً خالی شده باشد
زمانی که گاز کولر به طور کامل تمام نشده باشد، بعد از فشردن شیر سرویس متوجه خروج گاز از کولر خواهید شد؛ اما اگر گاز آن تمام شده است هیچ گازی از آن خارج نخواهد شد.
در صورتی که گاز دستگاه خالی شده و نیاز به شارژ مجدد دارد، باید تمام هوا و رطوبت را از آن خارج کنید و سپس عملیات شارژ را انجام دهید. در بسیاری از مواقع، خالی شدن گاز کولر به دلیل وجود نشتی در سیستم ایجاد می‌شود؛ بر این اساس، بهتر است از روش‌های عیب یابی برای پیدا کردن محل نشتی گاز دستگاه استفاده کنید و سپس شارژ را انجام دهید.
برای شارژ کردن باید متراژ لوله دستگاه و همچنین میزان گاز لازم برای دستگاه را در نظر بگیرید. به یاد داشته باشید که اگر لوله‌های کولر شما بیشتر از 5 متر هستند، حتماً به ازای هر متر اضافه‌تر از 5 متر باید 20 گرم گاز بیشتر به دستگاه وارد کنید.
حتماً بخوانید: علت خاموش شدن کولر گازی و روش رفع آن
-گاز کولر گازی مقداری کم شده است
کم شدن گاز کولر گازی از مواردی به شمار می‌رود که برای تمام دستگاه‌ها رخ خواهد داد، زیرا با مصرف گاز مبرد، هوای گرم به سرد تبدیل شده و از کولر خارج می‌شود. در نتیجه، برای اطمینان از کمبود گاز کولر گازی باید روش‌هایی را به کار ببرید و سپس برای شارژ آن اقدام نمایید.
همچنین در این زمان ممکن است با علائم مختلفی مانند یخ زدن کولر گازی و قطعات مختلف آن، کاهش باد خنک خروجی از دستگاه و … روبرو شوید. یک راه اصولی برای اثبات کم بودن گاز کولر این است که با استفاده از گیج فشار گاز را روی شیر دستگاه قرار دهید و میزان آن را مشاهده نمایید. اگر عدد آن کمتر از حد معمولی که روی دستگاه نوشته شده، باشد باید آن را شارژ نمایید.
-کولر گازی نو است و اصلاً گازی در آن وجود ندارد
در هنگام خرید کولر گازی، مقدار گاز مورد نیاز برای 5 متر لوله کشی در دستگاه وجود دارد که شرکت سازنده آن را در دستگاه شارژ کرده است. اگر پس از نصب دستگاه، طول لوله دستگاه بیشتر از 5 متر باشد، باید به ازای هر متر بیشتر 20 گرم گاز بیشتر به آن اضافه کنید. سپس کندانسور را برای استفاده از دستگاه، رطوبت و هوای سیستم را خارج کنید و در انتها شیر سرویس دستگاه را باز کرده تا از در سیستم جریان پیدا کنید. در این مرحله می‌توانید دستگاه رو روشن و از آن استفاده کنید.
برای نشت یابی گاز در کولر گازی چه باید کرد؟
نشت گاز در کولر گازی می تواند علت افزایش هزینه های انرژی، کاهش عمر دستگاه و در بعضی موارد حتی خطرات برای سلامتی شما باشد. بنابراین، در صورتی که متوجه علائم جدیدی شدید، باید تا حد ممکن سریعاً اقدام به نشت یابی گاز اسپیلت کنید.
روش های نشت یابی گاز در کولرگازی:
بررسی و تصویر برداری دستگاه
اولین قدم برای تشخیص نشتی گاز، بررسی دقیق دستگاه از هر زاویه است. با دقت تمام نقاط و لوله های گاز را بررسی کرده و دنبال هر نوع خرابی، زنگ زدگی و یا سوراخی باشید.
استفاده از تست گاز
تست گاز یک روش موثر برای تشخیص نشتی در کولر گازی است. در این روش، گاز رنگین کمانی را بر روی قطعات دستگاه پاشیده و در صورتی که رنگ گاز از قطعات خارج شود یا رنگ بر روی قطعات انداخته شده باشد، نشتی وجود دارد.
استفاده از سنسور نشت گاز
برخی از کولر گازی ها دارای سنسورهای ویژه نشت گاز هستند. این سنسورها قادرند نشتی گاز را شناسایی کنند و به شما هشدار دهند. در صورتی که کولر گازی شما دارای این سنسور باشد، می توانید از آن استفاده کنید.
انواع گاز مورد استفاده در کولر گازی
در حال حاضر، گازهای مختلفی برای استفاده در کولر گازی موجود است. اما برخی از این گازها از لحاظ راندمان و تاثیرات بر محیط زیست بهتر از دیگران هستند. در ادامه به بررسی سه نوع گاز پر استفاده در کولر گازی خواهیم پرداخت.
گاز R-410A
گاز R-410A یکی از پراستفاده ترین گازها در کولر گازی است. این گاز، ترکیبی از هیدروفلوروکربن ها است که به عنوان جایگزین مناسبی برای گازهای قدیمی مانند R22 عمل می کند.
گاز R-32
گاز R32 یکی از گازهایی است که در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. این گاز، با کاهش گازهای گلخانه ای و افزایش راندمان سیستم کولر گازی موجود در بازار، مورد استفاده قرار می گیرد.
گاز R-134a
گاز R134a یکی دیگر از گازهای معروف در کولر گازی است. این گاز به طور گسترده در کولرهای خودرو استفاده می شود.
نحوه سیکل برودت در کولرگازی
بدون شک، سیستم برودتی کولرهای گازی بر پایه سیکل برودت و کمپرسور عمل می کند. این سیستم شامل چهار مرحله مهم است که به ترتیب شامل تبخیر، فشرده سازی، تقطیر و تخلیه است.
مرحله اول، تبخیر، باعث انتقال گرما از داخل فضایی که می خواهیم خنک کنیم به چیلر می شود که در این مرحله ماده مبرد تبخیر و گاز شده و گرما جذب می شود.
مرحله دوم، فشرده سازی، گاز را از مرحله تبخیر به فشار بالاتری تبدیل می کند و دسترسی گاز به مرحله بعدی ساده تر می شود. این مرحله با استفاده از یک کمپرسور انجام می شود.
مرحله سوم، تقطیر، گاز فشرده شده را از طریق حرارت گیری به حالت مایع تبدیل می کند. این مایع، از پشت تقطیر به چیلر بازگشت می کند و در آنجا گرما را آزاد می کند.
و در نهایت، مرحله تخلیه این مایع به صورت معکوس مرحله تبخیر است. یعنی این مایع، از چیلر به سیستم برمی گردد و دوباره به شکل گازی تبدیل می شود.
هزینه شارژ گاز کولر گازی
هزینه شارژ گاز اسپیلت یکی از مسائلی است که بر اکثر مالکان کولرهای گازی حائز اهمیت است. برای دستیابی به کارایی و عملکرد بهینه از کولر گازی خود، اطلاعاتی در مورد هزینه شارژ گاز به طور دقیق بسیار حیاتی است. در ابتدا، باید در نظر داشت که هزینه شارژ گاز کولر گازی به عوامل متعددی بستگی دارد. برخی از این عوامل عبارتند از:
- نوع کولر گازی: انواع مختلف کولرهای گازی از انواع متفاوتی گاز استفاده می کنند که هزینه هر کدام نیز ممکن است متفاوت باشد.
- مصرف ماهیانه: میزان استفاده شما از کولر گازی در طول فصل گرم تابستان نقش مهمی در هزینه شارژ گاز دارد. هرچه بیشتر استفاده کنید، هزینه بیشتری باید پرداخت کنید.
- قدرت و کارایی کولر گازی: کولرهای گازی با کارایی بالاتر، به طور معمول هزینه شارژ گاز کمتری دارند چرا که از گاز بهینه تری استفاده می کنند.
اگر می خواهید هزینه شارژ گاز اسپیلت خود را کاهش دهید، می توانید از این نکات مهم پیروی کنید:
- نظافت منظم: با نظافت و تمیز کردن فیلترها و قطعات داخلی کولر گازی، کارایی آن را بهبود ببخشید و در نتیجه هزینه شارژ گاز را کاهش دهید.
- تنظیم درجه حرارت: با انتخاب درجه حرارت مناسب و جلوگیری از تنظیمات بی رویه، می توانید هزینه شارژ گاز را به حداقل برسانید.
- نگهداری و تعمیرات منظم: انجام تعمیرات و نگهداری منظم کولر گازی باعث کاهش هزینه شارژ گاز و افزایش عمر آن می شود.
جمع بندی
در این مطلب شارژ گاز کولر گازی را در شرایط و حالت های مختلف بررسی کرده و موارد مهم برای زمان شارژ دستگاه را مطرح نمودیم. از آنجا که به اندازه نبودن میزان گاز کولر گازی می تواند علاوه بر مشکلاتی مانند خنک نکردن محیط، به قطعات دستگاه نیز آسیب جدی وارد شود، بهتر است نسبت به بررسی حجم گاز و شارژ آن، همچنین در صورت نیاز نشت یابی دستگاه را جدی بگیرید و در اسرع وقت برای آن اقدام نمایید. توصیه میکنیم از یک سرویس کار کولر گازی بخواهید تا اندازه گیری، شارژ و عیب یابی کولر گازی را کاملاً تخصصی انجام دهد.
